Er wordt veel gesproken over het combineren van doelgroepenvervoer en openbaar vervoer, maar reizigersorganisatie Rover constateert dat dit daadwerkelijk oppakken lastig is. Het rapport ‘Als de gewone bus verdwijnt – mogelijkheden voor reizigersvervoer in het geval van krimp’ pleit onder meer voor de inzet van taxibusjes op dunne buslijnen buiten de spitstijden. Rover denkt ook dat taxibusbedrijven zelf een sterkere rol kunnen spelen in het combineren van soorten vervoer, juist omdat ze zoveel kennis van doelgroepenvervoer hebben.

Rover ziet enerzijds groei plaatsvinden in het openbaar vervoer, vooral in stedelijke gebieden en tussen nationale en regionale centrumplaatsen. Anderzijds is er sprake van krimp op dunne lijnen in kleine steden, landelijke gebieden en oudere stadswijken. De reizigersorganisatie riep een werkgroep Krimp in het leven. Deze brengt met het genoemde rapport in kaart wat de reizigerswensen zijn en hoe deze kunnen worden ingevuld.

Het literatuuronderzoek en het bijwonen van symposia maakte duidelijk dat men vaak wel bestaande projecten kan inventariseren, maar dat de reizigerswensen onvoldoende geformuleerd zijn. De werkgroep adviseert te komen tot een combinatie van gewoon OV en doelgroepenvervoer. Reizigers uit meerdere doelgroepen moeten tegelijk kunnen worden vervoerd en de taxibusjes voor doelgroepenvervoer zijn wat Rover betreft ook inzetbaar voor het OV.

Voordeliger dan grote bus

De reizigersorganisatie denkt dat de combinatie van doelgroepenvervoer en OV kan leiden tot kostenbesparingen en meer efficiency. Omdat weinig lokale en regionale autoriteiten lijken te weten hoe ze daarmee moeten beginnen, hoopt Rover ze met de aanbevelingen in dit rapport op weg te helpen.

Uitgangspunt is dat lijndiensten waar nooit meer dan vier passagiers tegelijk van gebruikmaken, gereden kunnen worden met kleinere busjes. Het vervoer op die dunne lijnen kent dezelfde pieken als het openbaar vervoer. Buiten die spitstijden rijden er minder mensen met de OV-bussen mee en staan de taxibusjes voor doelgroepenvervoer meestal stil. Het inzetten van die taxibusjes op dunne OV-lijnen buiten de spitsuren zou iets voordeliger zijn dan werken met grote bussen, terwijl de taxibusjes dan worden gebruikt op momenten dat ze doorgaans stilstaan.

Taxibedrijven betalen

Rover stelt aan deze inzetbaarheid wel een aantal voorwaarden. De inzet van de busjes zou plaatsvinden onder de verantwoordelijkheid van de OV-concessiehouder. De busjes moeten op dezelfde manier toegankelijk zijn als reguliere OV-voertuigen, en chauffeurs moeten bevoegd en bereid zijn mensen met een beperking te helpen in- en uitstappen. De taxibussen moeten voldoende capaciteit hebben om te zorgen dat er geen mensen op haltes achterblijven, en zo stelt Rover nog enkele voorwaarden om de combinatie van OV en doelgroepenvervoer optimaal in te vullen.

Het rapport gaat niet voorbij aan de financiële kant van het verhaal: “Vanzelfsprekend moet er een manier worden ontwikkeld om taxibedrijven voor hun inzet te betalen, ook als er geen OV-reizigers blijken te zijn.” Naast de suggestie om dit met een betaalmeestermodel in te vullen, geeft Rover ook mogelijkheden voor taxibedrijven om zelf met de combinatie doelgroepenvervoer – openbaar vervoer aan de slag te gaan.

Regiecentrales

Zo kunnen zij als ervaren partij in het doelgroepenvervoer, die vaak ook de regie verzorgt, gemeenten attent maken op hun mogelijke rol in het plaatselijke OV. Daarnaast kunnen bedrijven die met taxibusjes werken het overleg met lokale initiatieven en OV-bedrijven zoeken. Rover ziet ook een belangrijke rol weggelegd voor de regiecentrales, waarbij eenheid van het aanbod voor de reiziger vooropstaat. Soms neemt de centrale immers zowel de aansturing van het doelgroepenvervoer als die van het kleinschalig OV voor zijn rekening.

Wat Rover betreft mag de reiziger het nodige verwachten van zo’n regiecentrale. Bereikbaarheid is meer dan de alleen de telefoon opnemen; een centralist moet van Rover zijn talen kennen en het regionale accent kunnen verstaan. Tevens is kennis van de klant en de regio vereist, moeten er eenduidige benamingen worden gebruikt en moeten mensen bij de regiecentrale terechtkunnen voor advies en een keuze uit het aanbod, maar ook om klachten in te dienen. Door met vervoerders afspraken te maken over capaciteit en kwaliteit hoeft niet elk taxibedrijf constant paraat te zijn. Bovendien stelt Rover dat de centrale een rol kan spelen in het opleiden van chauffeurs en het kwaliteitsbeleid van de betrokken vervoerders.