Taxibedrijven schrijven te laag in bij de aanbesteding van contracten voor doelgroepenvervoer, zoals leerlingen- en ziekenvervoer. Dat blijkt uit onderzoek van SEO in opdracht van KNV Taxi en de vakbonden FNV Taxi en CNV Vakmensen. De volledige resultaten van het onderzoek worden bekendgemaakt op donderdag 13 oktober tijdens Taxi Expo 2016 in Houten.

Het contractvervoer van leerlingen, wmo-geïndiceerden, zieken, cliënten van de dagbestedingen en andere doelgroepen staat al jaren onder druk van bezuinigingen en felle concurrentie onderling in aanbestedingen. Sociaal Economisch Onderzoek heeft daar in opdracht van de sociale partners in de branche onderzoek naar gedaan.

Minder reizigers

Om een dreigend faillissement af te wenden of marktaandeel te behouden wordt soms bewust te laag ingeschreven bij aanbestedingen van nieuwe opdrachten. Ook wordt soms te laag ingeschreven omdat vervoerders inspelen op de mogelijkheid tot ‘heronderhandelen’, nadat een opdracht is vergeven. Een derde oorzaak is volgens SEO dat vervoerders van te voren weinig of geen rekening houden met een dalend aantal klanten in de toekomst. In veel gevallen heeft de vervoerder 30 procent minder reizigers dan waar tijdens de aanbesteding van werd uitgegaan, aldus het onderzoek.

Het gevolg van te lage biedingen is dat vervoerders verlies draaien, steeds meer moeite hebben om kwaliteit te leveren aan de klant en steeds meer bezuinigen op personeelskosten. Minke Jansma van FNV Taxi: “Dit laatste leidt tot minder vaste contracten, steeds minder contracturen en verdringing van ervaren taxichauffeurs door nieuwe chauffeurs, niet zelden vanuit een uitkeringsinstantie met subsidie. In de afgelopen twee jaar is het aantal arbeidsplaatsen met 20 procent teruggelopen. Steeds meer goede taxibedrijven, die een normaal personeelsbeleid voeren, verdwijnen en maken plaats voor zogenaamde prijsvechters. Wij willen kwalitatief goede banen voor kwalitatief goede chauffeurs.”

Minder onderhoud

Maar ook de reiziger is slechter af, zegt Agostino Di Giacomo Russo van CNV Vakmensen: ‘De kwaliteit daalt door steeds minder gekwalificeerd personeel als gevolg van de inzet van vrijwilligers en veel tijdelijke contractanten, minder onderhoud aan materieel, minder innovatie en minder tijd voor de klant met een beperking door krappe rittijden.”

SEO doet een aantal aanbevelingen waar de sociale partners zich voor gaan inzetten. Allereerst moet er meer transparantie komen in de opbouw van de kostprijs en moet daarin ook rekening worden gehouden met de risico’s in het vervoersaanbod. Ook moeten de risico’s eerlijker worden verdeeld tussen de opdrachtgever en de vervoerder, de rekening van minder klanten wordt nu alleen bij de vervoerder neergelegd. Tot slot moet bij het gunnen van een opdracht de kwaliteit voorop staan in plaats van de meest voordelige offerte. Zo moet bijvoorbeeld aan meerdere partijen kunnen worden gegund, vervoerders kunnen een partnerschap aangaan.

Aanbestedingen toetsen

Om hierop toe te zien, wordt door de sociale partners een Aanbestedingsinstituut Mobiliteit’ opgericht. Bertho Eckhardt, KNV Taxi: “Elke aanbesteding in Nederland op het gebied van doelgroepenvervoer, leerlingenvervoer en zorgvervoer wordt door ons getoetst op de criteria die wij als sector van belang achten voor beter aanbesteden en beter vervoer. De conclusies van onze analyse zullen we publiceren om de opdrachtgevers een duwtje in de rug te geven om het juiste te doen in de aanbesteding.”

Het onderzoek en de resultaten worden gepubliceerd in het rapport ‘De vloek van de winnende taxi’. Daan in ’t Veld van SEO zal op donderdag 13 oktober van 15.00 tot 15.45 uur de belangrijkste resultaten bekendmaken en vragen van de aanwezigen beantwoorden. Meld je nu aan voor deelname aan Taxi Expo 2016.