Terugkijkend was 2016 het jaar waarin er veel te doen was over de boordcomputer taxi, payrolling, de OPOV-regeling, taxironselaars op Schiphol en de splitsing tussen regie en vervoer in het doelgroepenvervoer. Maar wellicht zal later blijken dat er ook een begin werd gemaakt met het stoppen van de race naar de bodem in aanbestedingen. Het taxi-jaar 2016 in vogelvlucht.

Op 1 januari werd de nieuwe taxiwet van kracht, waarmee onder meer de eis tot vakbekwaamheid voor taxi-ondernemers kwam te vallen. De vrees dat dit voor een forse toename van het aantal startende taxichauffeurs zou leiden, bleek terecht. Staatssecretaris Dijksma kondigde aan dat de tarieven voor Kiwa en ILT worden herzien. Deze moeten zowel efficiënter als transparanter worden. In 2017 moet de herziening een feit worden. Onderzoek door PwC wijst in elk geval dat de voorgenomen herziening kan plaatsvinden.

Onderzoek van Natuur & Milieu wijst zowel aan het begin als het eind van 2016 uit dat gemeenten niet of nauwelijks hun duurzaamheidsdoelstellingen halen bij de inkoop van taxi-vervoer. Diverse partijen in de Tweede Kamer wilden dat er alsnog werd gekeken of het niet mogelijk was om alsnog de verplichting los te laten om op taxi’s blauwe kentekens te plaatsen, en om anderszins door middel van experimenten innovatief te zijn.

In maart kondigt het ministerie van Infrastructuur en Milieu aan dat de update van de boordcomputer taxi op 1 juli moet zijn uitgerold, waar dat eigenlijk voor 1 april was voorzien. In de maanden daarna blijft er veel te doen over de BCT, de update en de controles door ILT. Die instelling handhaaft sinds 1 oktober 2016 volledig op zowel aanwezigheid als juist gebruik van de BCT.

Klomp failliet

KNV Taxi luidt begin maart de noodklok over een andere ontwikkeling: het feit dat steeds meer gemeenten kiezen voor een splitsing van regie en vervoer, waarbij die laatste dienst voor steeds lagere prijzen wordt ingekocht. De genoemde splitsing wordt inderdaad steeds vaker als beste oplossing gezien door gemeenten. Door bijvoorbeeld best value procurement of een concurrentiegerichte dialoog wordt wel een beroep gedaan op de expertise van vervoerders, waarbij de prijs minder leidend is. In 2017 jaar gaat het Aanbestedingsinstituut Mobiliteit van start. Dit in initiatief van KNV en vakbonden moet helpen een einde te maken aan de race naar de bodem.

Eind april viel uiteindelijk het doek voor Klomp Groepsvervoer. In de maanden voorafgaand aan het faillissement kwam Klomp steeds wat verder in het nauw. Zo raakte de onderneming zijn TX-keur kwijt en werd het Meest recent werd bepaald dat een groep chauffeurs zijn taxibusjes mag houden als pressiemiddel om achterstallig salaris te ontvangen.

Tijdens de bezwaarperiode inzake de gunning van Regiotaxi Twente kwam aan het licht dat de winnende partijen, Connexxion en Luttikhuis, verzuimd hadden een extra controle door Sociaal Fonds Taxi aan te vragen. Hun bedrijfsoordeel was daardoor te oud om aan de geschiktheidseisen te voldoen. En daardoor werden de contracten voor de duur van een jaar alsnog aan Brookhuis en DVG gegund. Een later kort geding veranderde daar niets aan.

Tijdelijke maatregel

In mei komen, niet voor het eerst en al helemaal niet voor het laatst, de taxironselaars op Schiphol in het nieuws. Handhaving, controles, boetes uitdelen: niets lijkt de problemen op te lossen. Vlak voor kerst komt de gemeente Haarlemmermeer met een tijdelijke maatregel, waardoor het aanbieden van taxivervoer in bepaalde gebieden op de luchthaven verboden is. In de eerste maanden van 2017 worden verschillende permanente maatregelen verder uitgewerkt.

Verder wordt nog eens benadrukt dat de nieuwe aanbestedingswet, die op 1juli van kracht wordt, de nodige veranderingen voor doelgroepenvervoerders met zich meebrengt. Dan gaat het onder meer over keurmerken, extreem lage inschrijvingen, uitsluitingsgronden, geschiktheidseisen en gunningscriteria. Heerenveen kondigt aan dat wmo’ers voortaan zelf uit zeven vervoerders een taxibedrijf mogen kiezen dat hen van A naar B brengt.

Voor het eerst sinds de invoering van het TTO-systeem in Amsterdam komt er een nieuwe Toegelaten Taxi Organisatie bij. In de maanden daarna komen de Amsterdamse TTO’s vaker in het nieuws. Enerzijds gaat de gemeente strenger handhaven, wat leidt tot enkele tijdelijke en gedeeltelijke schorsingen, al worden de meest recente door de rechter verboden. Ook wordt MyTaxi overgenomen door TCS/ SchipholTaxi, een bedrijf waar momenteel veel onrust heerst omdat de chauffeurs ontevreden zouden zijn. Een grote groep chauffeurs, verenigd in belangenvereniging ACK, dreigt met een nieuwe taxi-oorlog, maar die is vooralsnog uitgebleven. Wel willen de meeste bestaande chauffeurs dat de zwaar overspannen Amsterdamse opstapmarkt een maximum aantal chauffeurs krijgt, zo blijkt uit onderzoek van de plaatselijke SP.

De laan uit

In juni wordt duidelijk dat de ILT in 2016 minder inspecties zal uitvoeren in de taxibranche. De veranderingen in wet en markt, alsmede de noodzaak om nieuwe inspecteurs op te leiden, maken 2016 tot een overgangsjaar voor de dienst. Het aantal nieuwe, zelfstandige chauffeurs blijkt inderdaad fors te zijn gestegen sinds de vakbekwaamheidseis voor taxi-ondernemers kwam te vervallen.

De overgang van Regiotaxi Waterweg van Bios op Connexxion heeft de nodige voeten in aarde. Eerst moet Connexxion het personeel overnemen van de rechter, later blijkt het tegendeel. Sowieso is het druk met aanbestedingen voor doelgroepenvervoer, waarbij weer de nodige verschuivingen plaatsvinden. Munckhof wint de nodige opdrachten, maar wordt aan het einde van het jaar wegens gebrekkige prestaties ook de laan uitgestuurd als regisseur van de GroeneHartHopper. Zeven West-Friese gemeenten besteden hun doelgroepenvervoer aan op basis van best value procurement, een redelijk nieuwe aanpak in de branche.

Connexxion Taxi Services krijgt in juli een nieuwe directeur in de persoon van Michiel Wildschut, die later in het jaar ook spreekt op het Nationaal Congres Contractvervoer. In Utrecht wordt gemeld dat het nieuwe keurmerk en de plaatselijke taxi-verordening hebben geleid tot minder chauffeurs in de opstapmarkt. In november laait er een conflict op tussen de stichting achter het keurmerk en een groep ontevreden chauffeurs. Zij nemen liever het heft in eigen handen als het om kwaliteit gaat. De stichting zelf vindt dat de middelen om zijn taken uit te voeren tekortschieten en dreigt er de brui aan te geven.

Geen dienstverband

In augustus bepaalt de rechter dat Willemsen-De Koning miljoenen euro’s moet terugbetalen aan de provincie Gelderland inzake de regiotaxi aldaar. Het conflict loopt nog altijd, maar de hoop is dat  mediation tot een oplossing kan leiden. Het aantal boetes voor het niet hebben van de verplichte BCT valt mee: slecht vier chauffeurs zijn daar in de maand juli op betrapt bij ILT-controles. Richting de volledige handhaving op

In deze periode is er ook veel aandacht voor de zaak van tientallen taxichauffeurs die via een payrollbedrijf dat failliet gaat voor Taxi van der Zanden werken. Uiteindelijk moet het UWV het achterstallige salaris ophoesten, niet het taxibedrijf. De Hoge Raad oordeelt in een andere zaak namelijk dat er bij payrolling geen sprake is van dienstverband met het inhurende bedrijf. Verder blijkt dat in ongeveer vier jaar tot juli 2016 ruim 350 boetes voor illegaal taxivervoer werden opgelegd, meer dan de helft daarvan in Amsterdam.

Oktober staat in het teken van Taxi Expo 2016 en het Nationaal Congres Contractvervoer 2016 in Houten, waar een kleine 2.000 mensen op afkomen. Onderzoek in opdracht van KNV en de vakbonden wijst uit dat het vaak lastig is voor vervoerders om zich in aanbestedingen te onderscheiden, anders dan op prijs. Hier wil het eerdergenoemde Aanbestedingsinstituut iets aan doen. De VVD wil dat er pas op de BCT wordt gehandhaafd als de update goed is, maar volgens staatssecretaris Dijksma kan er al prima worden gehandhaafd. Aan het eind van het jaar pleit FNV er voor dat de vakbekwaamheidseis voor taxichauffeurs behouden moet blijven. Uber krijgt een forse boete van ILT voor het toepassen van een verboden pachtconstructie.