Ook aanbestedingen waarbij zowel prijs als kwaliteit meetellen, draaien uit op een prijzenslag. Want zodra alle inschrijvers een mooi plan maken, gaat het uiteindelijk alsnog om de prijs. Dat blijkt uit onderzoek van het Aanbestedingsinstituut Bouw & Infra. Ook in de taxibranche speelt dit probleem, waarbij noodzakelijke marges op het taxivervoer als sneeuw voor de zon verdwijnen.

Volgens de cijfers van het Aanbestedingsinstituut is Economische Meest Voordelige Inschrijving in de bouw in 18% van de gevallen het gunningscriterium. Hierbij telt naast de prijs, ook de kwaliteit van de ingediende plannen mee.

Gunningscriteria

“Wij meten alleen de openbare aankondiging van een aanbesteding, waarop partijen kunnen inschrijven. De geselecteerde partijen ontvangen vervolgens een bestek, waarin de precieze gunningcriteria staan. Dan blijkt vaak dat het toch uitdraait op de laagste prijs”,  zegt Joost Fijneman, manager van Stichting Aanbestedingsinstituut Bouw & Infra in vakblad Binnenlands Bestuur.

De kwaliteitseisen zijn volgens Fijneman vaak vaag of hebben ‘beperkte impact’. “Bijvoorbeeld een risicoplan, over hoe de inschrijver omgaat met risico’s tijdens het project. Als iedereen daar een mooi plan voor maakt en een zeven scoort, dan gaat het uiteindelijk alsnog om de prijs.”

Kwaliteit

Overheden willen volgens hem vaak wel kwaliteit meetellen, maar dat blijkt in de praktijk erg lastig. Want het is moeilijk de juiste afweging te maken van alle criteria. “Als je alleen naar de prijs hoeft te kijken, weet je zeker dat je als ambtenaar de goede keuze maakt”, aldus Fijneman in het vakblad. Ambtenaren zouden beter moeten worden opgeleid en ervaringen uitwisselen met elkaar.

Het Aanbestedingsinstituut pleit er verder voor om bij een EMVI-aanbesteding te gunnen op waarde. Daarbij bekijkt de aanbestedende partij eerst de inschrijvingen op kwaliteit, zonder te weten wat een plan kost. De meerwaarde van de kwaliteitsscores wordt uitgedrukt in euro’s, die de beste inschrijvers als korting aan hun prijskaartje kunnen hangen.