In totaal 59 taxichauffeurs van de Friese Taxicentrale Waaksma hebben hun MBO2-diploma Taxichauffeur ontvangen tijdens een feestelijke diploma-uitreiking in dorpshuis Tillehûs in Kootstertille. De taxicentrale en haar chauffeurs willen hiermee hun ‘onzekere’ positie in de vervoersmarkt en op de arbeidsmarkt verstevigen. “We willen ons als bedrijf actief opstellen op het vlak van opleiding en kwaliteit en ons inzetten voor behoud van regionale werkgelegenheid”, zegt directeur P&O Theo Boelens.

Hij maakt van de gelegenheid gebruik om te waarschuwen waar het huidige systeem van gezamenlijk inkopen en gunnen via een Europese aanbesteding door gemeenten toe kan leiden.

Opdrachten

“Opdrachten komen steeds bij andere bedrijven terecht met voor de chauffeurs als gevolg een dienstverband bij een andere werkgever of ontslag”, vertelt Boelens. “Bedrijven worden in toenemende mate in hun voortbestaan bedreigd. Aanbestede vervoerpakketten worden gebundeld en steeds groter van omvang.”

De bundeling van inkoop door samenwerkende gemeenten heeft al grote gevolgen gehad voor de vervoerbedrijven in Noord-Friesland, heeft Waaksma gemerkt. Boelens: “De regionale infrastructuur is daardoor definitief veranderd en zelfs deels weggevallen. Waar gemeenten voorheen het vervoer verdeelden onder de in haar gemeenten gevestigde taxibedrijven, werd als gevolg van de bundeling van inkoop het bedrag van de contractomvang dusdanig dat er Europees moest worden aanbesteed.”

Schaalvergroting

Taxicentrale Waaksma anticipeerde op de veranderde omstandigheden en koos voor schaalvergroting. De schaalvergroting werd bereikt via overname van bedrijven en opdrachtverwerving (individueel en in samenwerking). In de loop van de jaren negentig en 2000 werden de volgende bedrijven overgenomen door Taxicentrale Waaksma: Taxi Buitenpost, Taxi Dalstra (Surhuisterveen) , Taxi Hamstra (Stroobos/Gerkesklooster) en in 2007 Taxi Stellema (Dokkum).

Behalve als participant binnen de VCF (Vervoer Combinatie Friesland) met Taxi Kijlstra (Leeuwarden en Drachten), Taxi Oenema (Heerenveen), Beimers Taxi (St Annaparochie) en Javo  (Drachten) is Taxicentrale Waaksma ook aandeelhouder van VMNN (Vervoer Management Noord Nederland). VMNN werd gevormd na overname door VCF-aandeelhouders van 5 voormalige Arriva-taxibedrijven in Drenthe. Op deze wijze wist Taxicentrale Waaksma haar positie op de vervoermarkt in Noord Nederland te consolideren en kon zo aan de eisen van opdrachtgevers blijven voldoen.

Eisen van overheden

Boelens: “Taxicentrale Waaksma heeft als regionale onderneming daardoor een uitstekende positie weten op te bouwen en kan aan de eisen die overheden stellen voldoen. Maar we beseffen ook dat we die kwijt zijn wanneer als gevolg van een Europese aanbesteding grote delen van haar huidige vervoer gegund worden aan bedrijven van buiten de regio.”

“Vaak is het dan heel moeilijk om bij een volgend inschrijvingstraject weer kansrijk te zijn en is er het risico dat een stukje regionale kwaliteit voorgoed verloren gaat. Dat heeft dan weer zijn effecten heeft op de exploitatie en  continuïteit  van andere vormen van vervoer binnen de regio, zoals het horecavervoer.”

Horecavervoer

Taxicentrale Waaksma zorgt bijvoorbeeld in de weekenden dat de jeugd na sluiting van de horeca weer naar huis vervoerd wordt en niet op straat blijft hangen en voor overlast zorgt. Het vervoer wordt gedaan met voertuigen die ook ingezet worden voor leerlingen-, Wmo- en AWBZ-vervoer. Wanneer die vervoercontracten wegvallen, dan valt ook dat weekendvervoer weg. Dat kan weer zorgen voor problemen op het vlak van de openbare orde.

Een voorbeeld daarvan is de problematiek die ontstond in de gemeente Doetinchem nadat het plaatselijke taxibedrijf failliet ging. De gemeente wil daar dat er ‘s nachts in het weekend meer taxi’s beschikbaar zijn om de overlast van stappubliek dat op straat blijft hangen terug te dringen. Het probleem is alleen dat door alle Europese aanbestedingen van Leerlingenvervoer en Regiotaxi de lokale taxibedrijven erg veel werk zijn kwijtgeraakt aan bedrijven buiten de regio. Daardoor blijft er onvoldoende capaciteit over om alleen de nachtritten te doen.

Aanbesteding

De Europese aanbestedingen hebben een afname van het aantal taxibedrijven als gevolg gehad. Maar ook door fusies of faillissementen nam het aantal taxibedrijven in het noorden van Friesland af. “Waar het vervoer voorheen georganiseerd en uitgevoerd werd door regionaal gevestigde taxibedrijven, zie je nu ook een ontwikkeling waarbij het vervoer projectmatig georganiseerd wordt door bedrijven van buiten de regio”, aldus Boelens.

“Wanneer regionale bedrijven verdwijnen en in hun voortbestaan bedreigd worden, dan zal dat zeker zijn effect hebben op de leefomgeving. De toekomst moeten leren of en hoe overheden en politiek op deze ontwikkelingen reageren.”

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Waaksma probeert haar plaats te blijven innemen in de regio en een bijdrage te leveren aan de werkgelegenheid en samenwerking met andere partners. Naast de samenwerking met collega vervoerbedrijven heeft ze bijvoorbeeld voor de MBO2-opleiding voor haar chauffeurs een 5-tal regionaal gevestigde bedrijven ingeschakeld. “Dat is ook een vorm van MVO”, vindt Boelens.

De eerste diploma’s werden uitgereikt door burgemeester Gerben Gerbrandy. Die benadrukte de belangrijke plaats die Taxicentrale Waaksma inneemt in de gemeenschap. Niet alleen waar het gaat om het vervoeren van personen, maar ook op het sociale vlak.

Opleiding

Directeur Rienk Waaksma: “Wij zijn trots dat zoveel medewerkers op vrijwillige basis aan deze opleiding hebben deelgenomen. Onze chauffeurs kunnen zich daardoor verder ontwikkelen in hun huidige werk, de kwaliteit verhogen in hun beroep en nog beter omgaan met de verschillende te vervoeren doelgroepen. Op deze wijze leveren zij ook een bijdrage aan ons imago van kwaliteit.”