Het is niet toegestaan om zonder juiste motivering Collectief Aanvullend Vervoer (CAV) en Wsw-vervoer samen te voegen in één aanbesteding. Dat blijkt uit een uitspraak van de Commissie van Aanbestedingsexperts. Die verklaarde een klacht daarover gegrond. De gemeente Rotterdam heeft het advies opgevolgd en de aanbesteding stopgezet. Er is een nieuwe ronde opgestart.

Overheden proberen tegenwoordig juist steeds meer het vervoer van verschillende doelgroepen te bundelen in de hoop daarmee kostenvoordelen te kunnen behalen. Maar dat is aanbestedingsrechtelijk niet makkelijk, legt advocaat aanbestedingsrecht Joost van de Wetering van Infense advocaten uit.

Percelen

“Je kunt het wel in meerdere percelen opdelen, maar dan verlies je de beoogde efficiency-voordelen van bundeling. Het kan immmers zijn dat één vervoerder perceel 1 wint, en de andere vervoerder perceel 2. Maar deze uitspraak is heel helder dat je niet zomaar het vervoer van verschillende doelgroepen mag samenvoegen in één opdracht. Daar moet je echt een hele goede onderbouwing voor hebben”, aldus Van de Wetering.

De gemeente Rotterdam wilde in de aanbesteding het CAV-vervoer (800.000 ritten per jaar) samenvoegen met het vervoer van en naar de werkplaats (Wsw-vervoer, 170 medewerkers). Dat levert efficiency-voordelen op. En volgens Rotterdam gaat het hier toch om één doelgroep.

Ongeoorloofde samenvoeging

Maar één van de inschrijvers heeft hierover een klacht ingediend. Het zou gaan om een ongeoorloofde samenvoeging van twee opdrachten; namelijk die van Aanvullend Vervoer en Wsw-vervoer. Het CAV betreft vervoer op afroep en kent geen vooraf geplande uitvoering. Reizigers kunnen tot 60 minuten voor het door hen geplande vertrek het vervoer bestellen, naar een bestemming van hun keuze binnen het vervoersgebied.

Het Wsw betreft daarentegen vervoer dat volgens een vaste planning verloopt, die is gebaseerd op dagelijkse tot wekelijkse vervoersbewegingen met een vast tijdspatroon. De tijden van het vervoer zijn vastgesteld door de Sociale Werkvoorzieningen, evenals de locaties waar de werknemers naar toe reizen. Ook is de samenstelling van de doelgroep anders.

Vervoersopdrachten

“Beide vormen van het vervoer vinden hun oorsprong in andere wettelijke regelingen en worden onafhankelijk van elkaar gefinancierd. Deze twee vervoersopdrachten zijn op dit moment ook separaat (deels onderhands!) gegund aan de huidige vervoerder. De in het beschrijvend document opgenomen ‘logische reden’ voor het gezamenlijk aanbesteden van de twee vervoersstromen, snijdt geen hout. Het gaat bij deze twee vervoersstromen namelijk niet om dezelfde doelgroepen”, vindt de bezwaarmaker.

“Daarnaast vormen de wijze van planning en uitvoering van het vervoer elkaars tegenpolen. Bij het CAV kiezen de reizigers (waaronder ouderen en gehandicapten) zelf óf, wanneer én naar welke bestemming zij wensen te reizen. Bij het Wsw gaat het om werknemers van de Sociale Werkvoorzieningen die op vaste tijden, ‘s morgens en ‘s middags reizen van hun huisadres naar de werklocatie en vice versa.”

Vervoersstromen

“Voor een deel van de werknemers geldt daarenboven dat in het kader van de vereiste structuurvorming het niet mogelijk is hun vervoer (met vaste planning en vaste chauffeur) te combineren met andere reizigers, zoals de CAV doelgroep. Het vorenstaande maakt dat de twee vervoersstromen onmogelijk kunnen worden geïntegreerd tot één opdracht. Beide vervoersstromen hadden afzonderlijk moeten worden aanbesteed, overeenkomstig de wijze waarop dat tot nu toe altijd is gebeurd”, aldus de bezwaarmaker.

De Commissie van Aanbestedingsexperts geeft de bezwaarmaker gelijk. Dat orgaan is ingesteld door de minister van Economische Zaken om de kwaliteit van het plaatsen van overheidsopdrachten in Nederland te verbeteren. De Commissie heeft de taak te bemiddelen tussen partijen bij klachten in verband met een aanbesteding en het geven van niet- bindende adviezen naar aanleiding van klachten in verband met een aanbesteding.

Aanbestedingswet

Er is volgens de aanbestedingswet een verbod op het samenvoegen van verschillende opdrachten. Dat mag alleen als het grondig onderbouwd is door de opdrachtgever, op basis van:

1. de samenstelling van de relevante markt en de invloed van de samenvoeging op de toegang tot de opdracht voor voldoende bedrijven uit het MKB;
2. de organisatorische gevolgen en risico’s van de samenvoeging van de opdracht voor de aanbestedende dienst (…) en de ondernemer; en
3. de mate van samenhang van de opdrachten

En daar was in deze aanbesteding geen sprake van, zo oordeelt de commissie. Het gaat om verschillende doelgroepen. Mensen met een wmo-indicatie behoren meestal niet tot het wsw-vervoer, zoals wmo’ers van 75 jaar en ouder. “Vanuit het perspectief van (de belangen van) deze laatstbedoelde doelgroepen is derhalve helemaal geen sprake van logisch samenhangende vervoersstromen”, aldus de commissie in haar uitspraak.

Bart Pals