Meer Valyskilomers ook bij zeer ernstige beperking moeilijk
Een 63-jarige man met een ernstige verstandelijke beperking krijgt geen hoger kilometerbudget voor Valysvervoer. Hij voldeed niet aan de strenge criteria en wordt geacht ook gebruik te maken van het openbaar vervoer.
Valysvervoer is bovenregionaal sociaal-recreatief vervoer voor mensen met een mobiliteitsbeperking. Hierbij kunnen pashouders een hoog of een laag persoonlijk kilometerbudget (pkb) krijgen. Voor wie in enige mate gebruik kan maken van het openbaar vervoer geldt een laag pkb van 600 kilometer per jaar en voor mensen die helemaal niet met het openbaar vervoer kunnen reizen een hoog pkb van 2.250 kilometer per jaar.
Om voor een hoog pkb in aanmerking te komen moet iemand allereerst vallen onder de wmo. Daarnaast moet er een rolstoel of scootmobiel gebruikt worden met een gewicht – dat in combinatie met het lichaamsgewicht – zodanig is dat het de grens van de hulpverlening van de NS wordt overschreden. Ook wordt er een hoog pkb gegeven wanneer iemand door een chronische medische beperking niet in staat is om met de trein te reizen.
De man in kwestie heeft het fragile X-syndroom. Hierdoor is hij verstandelijk beperkt en heeft hij een Valys-pas gekregen op grond van de wmo. In de rechtbank spreekt een gemachtigde namens hem. In februari 2019 is er voor hem een aanvraag ingediend voor een hoog pkb. Deze aanvraag werd echter afgewezen door de Forensische Medische Maatschap Utrecht (FFMU). De FFMU acht de man namelijk in staat om – dan wel met begeleiding – met de trein te reizen. De verantwoordelijkheid om begeleiding te regelen ligt bij hemzelf.
Geestelijke vermogens van een peuter
De gemachtigde stelt in beroep dat er onvoldoende rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de man. Hij heeft de geestelijke vermogens van een kind van twee á drie jaar en heeft moeite met lopen. Zijn bereik is niet meer dan enkele honderden meters. Elk weekend ging hij bij zijn moeder op bezoek totdat zij in 2018 overleed.
Zijn familie wil hem niet laten vereenzamen waardoor hij regelmatig wordt uitgenodigd, maar ook zij lijden aan het syndroom en zijn beperkt mobiel. De gemachtigde zegt dan ook geen passende begeleiding te kunnen regelen voor de man. Ook in de nabije omgeving woont namelijk geen familie die hem zou kunnen begeleiden, en het gezinsvervangend tehuis waar hij woont kan daar evenmin in voorzien.
Geen uitzonderlijke situatie
Bij de beoordeling van de aanvraag is bekeken aan welke criteria van een hoog pkb de man voldoet. Het was al bekend dat hij een wmo-pas heeft, maar hij bleek niet aan de andere criteria te voldoen. Er was ook geen sprake van een uitzonderlijke situatie waardoor afgeweken kan worden van de criteria in het protocol. Het feit dat vrienden en familie ver weg wonen vormt volgens de FFMU niet zo’n bijzondere omstandigheid.
Ook slaagde de man er volgens de rechtbank niet in om aannemelijk te maken dat hij vanuit medisch optiek niet in staat is om met de trein te reizen. Bij zijn aanvraag werd een verklaring van zijn huisarts overgelegd. Deze verklaring zegt echter alleen maar dat de man niet zelfstandig kan reizen, maar daar is volgens de rechtbank nog niet meegegeven dat hij medisch gezien helemaal niet kan reizen met de trein.
Terechte afwijzing
De rechtbank stelt dat ze – zonder afbreuk te doen aan de complexiteit van de situatie van de man en de begrijpelijke wens om naar zijn naasten te kunnen reizen – vast hebben moeten stellen dat de eiser niet heeft kunnen voldoen aan de strenge voorwaarden voor de toekenning van een hoog pkb. De aanvraag is daarom afgewezen.
Lees ook:
