Een risico-inventarisatie en -evaluatie maken. Dat is een checklist om arbo-risico’s in kaart te brengen. Het is niet iets waar de meeste taxi-ondernemers erg enthousiast van worden. Maar het is wel een wettelijke verplichting. Daarom moet ieder bedrijf een preventiemedewerker hebben. Die zorgt voor de dagelijkse veiligheid, gezondheid en arbeidsomstandigheden. Maar in de praktijk blijkt dat het voor hem vaak niet zo eenvoudig is om zijn rol te vervullen.

“Het ziekteverzuim in de taxibranche is hoger dan gemiddeld in Nederland”, vertelt Peer Vos, arbo-coach bij Sociaal Fonds Taxi.  “Het maken van een RI&E is ervoor bedoeld om bedrijven bewust te maken waar er risico’s bestaan voor het personeel en vervolgens maatregelen te treffen. Zo is iedereen verzekerd van een zo veilig en gezond mogelijke werkplek.”

Taxibedrijven

Zaken waar het bij taxibedrijven aan kan ontbreken, is bijvoorbeeld gebrek aan voorlichting over zit- en werkhouding rolstoelvervoer, of hoe om te gaan met lastige klanten. “De voorlichting wordt vaak wel gedaan tijdens de inwerkperiode of TX-opleidingen, maar er is niet altijd een soort check ter controle dat alle chauffeurs dat ook daadwerkelijk in de praktijk brengen”, heeft Vos gemerkt.

Maar ook een verkeerde communicatie tussen chauffeur en centralist/planner is een risico. Dit kan soms tot stress bij beide partijen leiden. Daar zijn extra vaardigheden voor nodig. Of op kantoor kunnen er veiligheidszaken soms nog verbeterd worden.

“Denk bijvoorbeeld aan een controle of alle nooduitgangen zijn aangegeven met pictogrammen. Of dat er voldoende gekleurde brandblussers aanwezig zijn. Zorg ook voor een goede stoel van de centralist, want die zit langdurig. Als er een werkplaats of garage aanwezig is, dat bijvoorbeeld de olie en schoonmaakmiddelen op een juiste manier worden opgeslagen en dat er met veilig gereedscap wordt gewerkt.”

Loonbeslag

Maar ook zaken als schuldproblematiek, alcohol en verkeer, vitaliteit en leefstijl, effectief roosteren, en gebrek aan personeelsvertegenwoordiging vallen onder de risico’s op uitval. Hoewel sommige hiervan in de privésfeer liggen en moeilijk zijn te beïnvloeden voor de werkgever.

Speciaal voor de taxibranche is een digitale RI&E ontwikkeld. Hiermee inventariseert de preventiemedewerker snel en eenvoudig de risico’s binnen het bedrijf. Wanneer de RI&E is uitgevoerd, moet een plan van aanpak worden opgesteld. Hierin staat welke stappen het bedrijf gaat nemen om de arbeidssituatie binnen het bedrijf te verbeteren. En binnen welke termijn dit gedaan wordt. Het plan van aanpak is een verplicht onderdeel binnen de RI&E en dient jaarlijks te geactualiseerd te worden.

RI&E

“Als er geen enkel risico of punt van aandacht uit de RI&E komt, dan is er niet kritisch gekeken naar de risico’s binnen het bedrijf”, vindt Vos. “Tijdens de inventarisatie kijk je waar er zich problemen kunnen voordoen en hoe groot het risico is En binnen ieder bedrijf is er wel een aandachtsgebied te vinden.”

In de arbo-catalogus staan vervolgens oplossingen voor taxibedrijven. Vos: “Je moet het niet alleen doen wegens de wettelijke verplichting. Maar vanuit het perspectief om je bedrijf beter te maken. Een oplossing kan soms heel simpel zijn. Als bijvoorbeeld een voertuig wat ouder is en de stoel wat meer doorzakt, waardoor chauffeurs last van hun rug kunnen krijgen, en er is geen geld voor een nieuwe stoel, dan kan een beperkte stoelaanpassing, zoals een kussentje, dat risico al verminderen in sommige gevallen.”

Preventiemedewerker

De preventiemedewerker kan de ondernemer zelf zijn bij bedrijven tot 25 werknemers, of iemand van het (kantoor)personeel. De preventiemedewerker wordt zelden benoemd uit de chauffeurs. “Het is meestal iemand die dicht bij de directie zit. Vaak is het iemand met meerdere petten op binnen het bedrijf”, weet Vos.

Om de preventiemedewerker in de taxibranche op te leiden organiseert Sociaal Fonds Taxi een speciale cursus voor preventiemedewerkers. Hierbij krijgt hij uitleg en praktische tips en adviezen over hoe hij zijn taak uit kan voeren. Deelnemers weten vervolgens precies aan welke eisen een taxibedrijf moet voldoen en wat hij kan doen om de arbeidsomstandigheden te verbeteren.

Risicogroep

“De taxibranche is best een risicogroep als het gaat om werkgerelateerd ziekteverzuim”, legt Vos uit. “Niet alleen bestaat de branche voor een groot deel uit oudere werknemers, ook zijn er mensen werkzaam die bijvoorbeeld zijn afgekeurd voor de bouw.”

Als een werkgever dan niet voldoende investeert in de arbeidsomstandigheden van het personeel, dan lopen de risico’s op. Bijvoorbeeld als er geen geld is voor het gebruik van nieuwe voertuigen, en het personeel nog steeds dagelijks de rolstoel via een oprijplaat in het voertuig moet krijgen. Vos: “Voor je het weet zit iemand met een rugaandoening ziek thuis.”

Arbeidsinspectie

De Arbeidsinspectie (Inspectie SZW) controleert in Nederland of bedrijven voldoen aan hun verplichtingen, zoals het hebben van een ingevulde en opgevolgde RI&E. “Al is de kans klein dat ze langskomen”, weet Vos. “Ze controleren eerder op risico-gebieden, zoals bouwplaatsen. Maar ook in de taxisector worden steekproeven genomen. En dat aantal zal toenemen, zo blijkt uit plannen van de inspectie.” 

Bart Pals