Een taxidaklicht kan niet zomaar auteursrechtelijk beschermd zijn, zo blijkt uit een recente uitspraak van de rechter. Een producent van daklichten en taxiborden meende dat een andere partij inbreuk op haar auteursrecht had gemaakt. Maar volgens de rechter is er bij dit daklicht te weinig sprake van oorspronkelijkheid en creativiteit om auteursrecht te kunnen claimen.

In deze zaak was de eisende partij een producent van onder meer daklichten en taxiborden. De partij die voor de voorzieningenrechter werd gesleept, houdt zich bezig met het verkopen, installeren en beletteren van dakborden voor taxi’s en lesauto’s. Daarbij zou inbreuk zijn gemaakt op het auteursrecht dat de daklichtproducent meent te hebben. In de rechtszaak werd onder meer geëist dat er niet langer inbreuk op dat auteursrecht zou worden gemaakt. Ook wilde de eisende partij dat de bestaande voorraad daklichten werd vernietigd.

Voor auteursrechtelijke bescherming moet een product of ontwerp een oorspronkelijk karakter hebben en het persoonlijke stempel van de maker dragen. De vorm mag niet dus ontleend zijn aan een ander werk. En het ontwerp moet het resultaat zijn van scheppende menselijke arbeid en bepaalde creatieve keuzes. 

Kleurverschil

De daklichtproducent stelt dat haar daklicht aan die eisen voldoet. Het heeft een trapezoïde vorm, is uitgevoerd in kunststof en heeft een gladde, glooiende afwerking in de geronde hoeken. Het uitgesneden middendeel, dat bestaat uit een kunststof scherm, is exact symmetrisch geplaatst tussen de beide hoeken van het taxibord. Ook is er een kleurverschil tussen dit middendeel en het frame. Deze onderdelen, al dan niet in combinatie met elkaar, leveren volgens de producent een auteursrechtelijk beschermd werk op.

De taxiborden worden in kunststof uitgevoerd. Ook de trapezoïde vorm en de afronding van de hoeken zijn gangbaar. Dat het ontwerp in kwestie daar duidelijk van afwijkt, kan niet worden vastgesteld. De afronding van de hoeken hangt bovendien samen met het optimale aerodynamische effect van daklichten in het algemeen. Dat kan dus geen persoonlijk stempel van deze maker worden genoemd, aldus de rechter.

Technisch, niet creatief

Verder speelt mee dat het scherm van het taxibord is ontworpen zodat het eenvoudig kan worden vervangen als een andere chauffeur het voertuig overneemt. Dan is immers de vermelding van een ander chauffeursnummer nodig. Een los scherm als element van het taxibord is daarom puur technisch bepaald, vindt de rechter. Dan is er nog wel ruimte voor creatieve keuzes, maar die heeft de rechter niet kunnen onderscheiden. De zijkanten zijn recht en de overige zijden volgen de vorm van het frame. Beide keuzes liggen volgens de rechter voor de hand. En dat geldt ook voor de vlakverdeling in verschillende kleuren om de herkenbaarheid te vergroten.

Geen eigen plaats in de markt

Het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter is dan ook dat er inzake het taxibord geen sprake is van bescherming van het auteursrecht. Dat geldt ook voor de zogenaamde ‘slaafse nabootsing’ waar sprake van zou zijn. Een product moet echt een eigen plaats in de markt hebben om nagemaakt te kunnen worden. Het gebrek aan oorspronkelijkheid en creativiteit bij dit taxibord, maakt dat er niet echt sprake kan zijn van zo’n eigen plaats in de markt. De vorderingen van de daklichtproducent zijn dan ook afgewezen door de rechter.