De regeling voor Toegestane Taxi Ondernemingen (TTO) in Amsterdam heeft niet geleid tot een structurele afname van het aantal chauffeurs. Kort na de invoering van de nieuwe taxiverordening in 2013 daalde het aantal chauffeurs wel kortstondig, maar nu is het aantal weer terug op 4000, vergelijkbaar met de hoeveelheid vóór invoering van het TTO-systeem. Dat zei Noortje Smit, programmamanager van het taxiteam van de gemeente Amsterdam, dinsdag tijdens haar workshop op Taxi Expo in Houten.

Sinds de invoering van de verordening twee jaar geleden is de communicatie verbeterd tussen de gemeente en de verschillende ondernemingen en de bedrijven onderling, zegt Smit. Ook is er beter zicht op de lokale markt en is er meer sociale controle. “Taxichauffeurs en bedrijven zijn uit de anonimiteit gehaald. Iedereen is aanspreekbaar op gedrag.”

Kostenintensief

Momenteel zijn er in Amsterdam elf ondernemingen die deel uitmaken van het TTO-systeem. Zij mogen als enige opstappers meenemen bij standplaatsen en in de rest van de stad. “Het waren er dertien, we hebben er onlangs twee de wacht aangezegd”, aldus Smit.

Negatieve gevolgen zijn er ook. Zo is TTO zeer arbeids- en kostenintensief, zowel voor de bedrijven als de gemeente. Voor de branche betekent toetreding tot het TTO-systeem een forse lastenverzwaring. De gemeente heeft twaalf personen op het dossier zitten en het Openbaar Ministerie, de politie, belastingdienst en de inspectie Leefomgeving en Transport (IL&T) zijn druk met handhaven.

Unique selling point

Bedrijven die mee willen doen, moeten minstens honderd chauffeurs hebben en vijftig auto’s. Daarvan kan afgeweken worden als de onderneming een unique selling point heeft. Smit: “Taxi Electric is er zo één, die heeft maar 50 chauffeurs en 25 taxi’s. Al hun vervoer is elektrisch, dat willen we stimuleren.”

Voor kleinere ondernemingen is het sinds de invoering van de verordening echter lastig om de opstappersmarkt te betreden. Taxibedrijven uit andere gemeentes mogen wel passagiers in de stad afzetten, maar mogen geen nieuwe klanten oppikken in de stad. Dat doet financieel pijn.

Slecht imago

Toch is TTO volgens Smit een goede ontwikkeling. “Taxi’s in Amsterdam hadden zo’n slecht imago dat er in reisgids Lonely Planet zelfs voor werd gewaarschuwd. Dat wil je als toeristenstad niet hebben. Dubieuze chauffeurs konden ook in de anonimiteit opereren en hadden een enorme informatievoorsprong ten opzichte van hun klant. Dat hebben we recht willen trekken”.

De verordening in Amsterdam is het gevolg van de nieuwe taxiwet die in 2011 in werking trad. Eén van de doelen was om de opstap- en belmarkt te scheiden. Zeven gemeentes kregen toestemming om lokale wetgeving toe te passen die groepsvorming verplicht stelt. Deze zogenaamde TTO-regeling moest rust brengen op plekken waar de taximarkt voor teveel wild-west-taferelen zorgde.

Situatie verbeterd

Chauffeurs die zich niet aan de regels houden kunnen maximaal twee jaar geschorst worden van de opstappersmarkt. Zij mogen dan nog wel belvervoer of doelgroepenvervoer doen. Sindsdien lijkt de situatie verbeterd. De taxibranche lijkt positiever beoordeeld te worden door het Taxipanel van de gemeente, al schommelen de cijfers nogal. De beoordeling van vervoer vanaf de standplaats steeg in twee jaar van een 6,4 naar 6,9. Vervoer in een aangehouden taxi daalde van 7,2 naar een 6,6 maar zag tussentijds uitschieters naar boven. Het algehele cijfer voor taxivervoer in de hoofdstad steeg wel: van 7,4 naar 7,7. Volgens Smit is twee jaar eigenlijk te kort om definitieve conclusies aan te verbinden.

Om bekendheid te genereren voor de nieuwe situatie, heeft de gemeente campagne gevoerd in zowel het Nederlands als het Engels. Bezoekers en inwoners van de stad werden van het voorjaar tot en met september van dit jaar gewezen op de blauwe kentekenplaten en/of daklichten van toegestane taxi’s bij opstapplaatsen. Ook maakte de campagne duidelijk dat de meter in een Amsterdamse opstaptaxi altijd aan moet staan en dat korte ritten niet geweigerd mogen worden.

‘Pop up’-opstapplekken

Eén van de grootste uitdagingen voor Amsterdam zijn de schaarse opstapplekken en het aantal chauffeurs dat blijft groeien. Om de nood te lenigen zijn er ‘pop-up’ opstapplekken op het Rembrandtplein en binnenkort ook de Nieuwmarkt. In het centrum en in stadsdeel West doen laad- en losplekken in de avonduren en ‘s nachts dienst als opstapplaatsen.

Verder blijft het lastig balanceren tussen goede regelgeving enerzijds en vrije marktwerking anderzijds, zegt Smit. Om het allemaal nog wat ingewikkelder te maken, heeft de gemeente ook duurzaamheidsdoelen gesteld. Zo moet de taxibranche in de stad in 2025 helemaal uitstootvrij zijn. Bij de nieuwe standplaats op het Centraal Station die binnenkort open gaat, krijgen elektrische taxi’s voorrang. Tegelijkertijd klagen chauffeurs die bij een elektrisch laadpunt opladen dat ze nogal eens een parkeerboete krijgen. “De gemeente werkt aan ontheffingen voor elektrische taxi’s”, beloofde Smit.

Martijn van Best

Bekijk de presentatie van Noortje Smit tijdens Taxi Expo 2015