‘Meer aandacht voor gedrag in exameneisen taxichauffeur’

Het vakbekwaamheidsexamen voor taxichauffeurs moet wat de branche betreft zeker blijven en het hoeft vooralsnog geen grote veranderingen te ondergaan. Tegelijk is het van belang dat de exameneisen op punten worden aangevuld en aangescherpt. Het mag allemaal wat meer gericht op sociale vaardigheden en de praktijk. En het examen kan ook meer draagvlak gebruiken. Dat blijkt uit een rapport van CINOP Advies over dit onderwerp.

Uit overleg tussen het ministerie van (toen nog) Infrastructuur en Milieu met belanghebbende partijen bleek eind 2016 al dat het vakbekwaamheidsexamen voor taxichauffeurs moest blijven. Dit examen moeten chauffeurs met succes afleggen voordat zij tot de taximarkt kunnen toetreden. Dan gaat het dus niet om het vakbekwaamheidsexamen voor taxi-ondernemers, want dat werd per 1 januari 2016 al afgeschaft. Het examen voor chauffeurs blijft nodig om de kwaliteit van het taxiverkeer op peil te houden, zo vinden onder meer werkgevers, werknemers en Sociaal Fonds Taxi.

Stuurgroep

Wel vroeg men zich af of de inhoud van het examen nog van deze tijd is. De eisen waarop het examen is gebaseerd, zijn sinds de invoering in 2004 namelijk bijna niet veranderd. Het examen zelf is wel enigszins geactualiseerd, zowel qua inhoud als vorm. Maar de partijen vragen zich ook af of het toetsen van de vakbekwaamheid wellicht effectiever en efficiënter kan. Daarom lichtte CINOP Advies het wettelijk verplichte vakbekwamheidsexamen voor taxichauffeurs door.

Op basis van documentanalyses en gesprekken kwam CINOP tot een rapport met bevindingen en adviezen. Tijdens het onderzoek werd CINOP bijgestaan door een stuurgroep met vertegenwoordigers van de verschillende belangenorganisaties. Die stuurgroep vindt de inhoud van het eindrapport herkenbaar en vindt dat de betrokkenen goed gehoord zijn. De adviezen in het rapport zijn wat de stuurgroep betreft acceptabel.

Meer praktijkgericht examineren

CINOP concludeert dat de vakbekwaamheidseisen voor taxichauffeurs over het algemeen wat de onderwerpen betreft nog passend zijn. Wel is er ruimte om sommige zaken aan te vullen, andere dingen juist weg te laten en om bepaalde punten aan te scherpen. Er zou in de eisen met name meer aandacht voor gedrag moeten zijn. Ook kunnen de vakbekwaamheidseisen meer herkenbaar en praktijkgericht worden beschreven. Zo moet duidelijker worden dat het toetsen van met name sociale vaardigheden onderdeel van het examen is. Daarnaast merkt CINOP dat er een verschuiving gevraagd wordt naar een meer praktijkgerichte vorm van examineren.

Op basis van het onderzoek en de conclusies komt CINOP ook met verschillende adviezen voor de diverse marktpartijen. Zo zou het ministerie er goed aan doen om het doel van het wettelijke verplichte examen duidelijker af te bakenen. Dat geeft ook meer helderheid over wat er precies in het examen aan bod moet komen en hoe het huidige examen moet worden aangepast om dat te bereiken.

Wel of geen goed gedrag

Het CBR krijgt het advies om te overwegen de exameneisen te herschrijven zodat ze meer over kennis, vaardigheden en werkprocessen gaan. Zulke eisen, bijvoorbeeld over zichtbaar gedrag, maken het beter mogelijk om een kandidaat objectief en onderbouwd te beoordelen. En zo kan ook worden teruggekoppeld wat er wel of juist niet klopte aan het vertoonde gedrag. Een ander advies luidt om het praktijkexamen uit te breiden met onderdelen op het gebied van ‘soft skills’ en sociale vaardigheden.

Aan de branche adviseert CINOP dat er wordt gekeken naar de mogelijkheden om aanvullende, vrijwillige examens of onderwijsmodules in het leven te roepen. Het met succes afronden daarvan kan dan weer een voorwaarde zijn voor aanbestedingen of taxikeurmerken. Opvallend genoeg denkt CINOP daarbij aan ondermemersvaardigheden, maar ook aan EHBO en aanverwante zaken. Ook zou de taxibranche maatregelen kunnen nemen om te zorgen dat mensen die het examen halen ook vakbekwaam blijven.

Draagvlak

Naast deze en andere adviezen stelt CINOP ook aan de branche en het CBR voor dat het vertrouwen in de uitvoering van het examen kan worden verbeterd door transparanter te zijn. Er bestaan de nodige negatieve beelden over die uitvoering, dus meer duidelijkheid en communicatie kan helpen om het draagvlak voor het chauffeursexamen te vergroten. Bij dit alles zijn de partijen het er over eens dat het vakbekwaamheidsexamen voor taxichauffeur een onderdeel is van een breder pakket om de kwaliteit van het taxivervoer in Nederland op peil te houden. Het volledige rapport is hier te vinden.