‘Aangenomen motie zal problemen leerlingenvervoer niet oplossen’
De Tweede Kamer is van mening dat gemeenten de taxikosten moeten betalen, op het moment dat ouders vervangend vervoer voor hun kind moeten regelen als het reguliere leerlingenvervoer tekortschiet. Een motie van D66-Kamerlid Paul van Meenen, die het kabinet daartoe oproept, is vorige week door een meerderheid van de Kamer aangenomen. Carolien Aalders, die als adviseur al een kwart eeuw werkzaam is binnen het leerlingenvervoer, denkt echter niet dat dit plan de problemen zal oplossen.
“Door de crisis in het leerlingenvervoer, ontberen leerlingen in het speciaal onderwijs het recht op onderwijs. Zolang dit fout gaat moeten ouders zelf vervoer kunnen inhuren op kosten van de verantwoordelijke gemeente”, zo ventileerde Paul van Meenen vorige week zijn mening op Twitter.
De primaire verantwoordelijkheid voor het leerlingenvervoer is namelijk al jaren ondergebracht bij de gemeenten. Zij zijn wettelijk eindverantwoordelijk voor de uitvoering daarvan. Door een structureel tekort aan chauffeurs, loopt deze dienst in verschillende gemeenten echter stroef. Talloze media berichtten de afgelopen periode over leerlingen die niet op tijd – of zelfs helemaal niet – door hun vertrouwde taxi werden opgehaald.
“Langere reis- of wachttijden zorgen ervoor dat kinderen te laat op school komen en laat thuis zijn, waardoor ze bijvoorbeeld overprikkeld op school aankomen en na schooltijd minder tijd en energie hebben voor sociale contacten”, zo somde minister Dennis Wiersma een aantal gevolgen van te laat komend leerlingenvervoer al eens op.
Meer auto’s voor hetzelfde aantal kinderen
Het plan om gemeenten te laten opdraaien voor de taxikosten als het leerlingenvervoer tekortschiet, kan dus rekenen op steun van een Kamermeerderheid. Carolien Aalders (Training & Advies in Leerlingenvervoer) denkt echter niet dat dit plan voor het gewenste effect zal zorgen. “Deze motie lost het probleem niet op”, zegt ze daarover. “Met dit plan lopen we het risico dat er naast het reguliere leerlingenvervoer, een aantal extra auto’s nodig zijn voor hetzelfde aantal kinderen. Daardoor wordt het drukker op de weg en op de schoolpleinen.”
Daarnaast kunnen de kwaliteitseisen die worden gesteld aan chauffeurs in het leerlingenvervoer, volgens Aalders niet meer gecontroleerd worden. “Daar is binnen dit plan geen toezicht meer op. En dat terwijl gemeenten daar veel waarde aan hechten. En niet alleen de gemeenten hechten daar waarde aan, maar ook ouders, Sociaal Fonds Mobiliteit (SFM) en Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV) vinden dat ontzettend belangrijk. We hebben met de hele branche ervoor gestreden om een hoge kwaliteit te garanderen. Daar zouden we met dit plan dan ineens vanaf stappen.”
Te hoge verwachtingen
Afgezien van deze motie, is er nog een probleem wat Carolien Aalders wil benoemen. Volgens haar bestaat er namelijk een verkeerd beeld over het leerlingenvervoer. “De verwachtingen zijn echt te hoog. Iedereen die bij de gemeente aanklopt, denkt maar dat er zomaar een taxi voor de deur staat. De hele wet- en regelgeving omtrent leerlingenvervoer zit echter niet zo in elkaar.”
“Volgens de wet is het leerlingenvervoer een bekostiging van vervoerskosten, op het moment dat de school ver weg ligt”, legt Aalders verder uit. “Dat is een regeling waarbij de ouders de gemeente kunnen vragen om hulp. Het geld dat de gemeente daarvoor beschikbaar stelt, is bedoeld voor vervoer wat het beste bij het kind past. Daarbij wordt altijd gekeken naar zelfstandigheid. Als het kind niet zelfstandig kan reizen, ook niet onder begeleiding, dan zet de gemeente pas een taxi in. Het leerlingenvervoer is dus niet per definitie taxivervoer. Dat beeld moet eerst eens rechtgezet worden.”
Zelfstandigheid
Carolien Aalders pleit er dan ook voor om leerlingen zoveel mogelijk te stimuleren en te begeleiden om zelfstandig te kunnen reizen, waardoor er minder kinderen afhankelijk zijn van het leerlingenvervoer. “De oplossing zit ‘m in het feit dat er minder kinderen met de taxi vervoerd moeten worden. Dat kan je bereiken door onderwijs dichter bij huis te organiseren, maar vooral ook door te kijken wat die kinderen allemaal wél kunnen. Er zijn namelijk heel veel kinderen die prima kunnen leren om zelfstandig te reizen.”
Eerder deze week werd bekend dat de gemeente Amersfoort, en een aantal omliggende gemeenten, een project (Snelbinders) zijn gestart om leerlingen de mogelijkheid te bieden zelfstandig per e-bike van en naar school te fietsen. De gemeente hoopt op deze manier de druk op het leerlingenvervoer te verminderen. “Met Snelbinders krijgen leerlingen meer zelfstandigheid en neemt de druk op het leerlingenvervoer af”, zei de gemeente Amersfoort daar destijds over.
Carolien Aalders is dan ook enthousiast over dergelijke projecten. Zelf heeft ze daarvoor het project genaamd De Reiskoffer voor opgezet, wat door veel gemeenten wordt aangeboden aan leerlingen. “Dit soort initiatieven helpen namelijk echt mee om de druk, die momenteel op de schouders van het taxivervoer ligt, te verminderen. Daarnaast heb ik in 26 jaar tijd al zoveel kinderen langs zien komen die – met een beetje hulp – zelfstandig kunnen leren reizen. Die kinderen zijn daar echt een rijker en sterker mens door geworden. Dat is natuurlijk waar het allemaal om draait”, besluit Aalders.
Lees ook:
- E-bikes moeten druk op leerlingenvervoer regio Amersfoort verminderen
- Minister Wiersma rijdt mee met leerlingenvervoer: ‘Super leerzaam’
- Kamer: gemeente moet betalen voor alternatief leerlingenvervoer
- Minister Wiersma schrikt van verhalen omtrent leerlingenvervoer
- Kamer wil opheldering van minister Wiersma over chauffeurstekort
het was niet slechts een mening op Twitter maar een inhoudelijk Kamerdebat, waar de bezwaren die hier genoemd worden zijn ook daar benoemd zijn en meegenomen zijn. Dit is niet voorgesteld als structurele oplossing maar nadrukkelijk als een tijdelijke, voor kinderen waarvan al is vastgesteld dat taxivervoer nu nodig is en die de indicatie nu al hebben, maar die ook nu, vandaag en de afgelopen weken, niet naar school kwamen, of uren om moesten reizen, of vergeten zijn.
Structureel tekort, ik lees het steeds vaker. Vanochtend nog in ‘De Taxikrant van het Sociaal Fonds Mobiliteit‘. Maar waarom dan niet bij ons vraag ik mij af? Eigenlijk vraag ik mij dat helemaal niet af, want ik ken de analyse en heb deel uit mogen maken en nog steeds van de oorzaak. Sinds 29 augstus heb ik er tien nieuwe collega’schauffers voor het leerlingenvervoer en een chauffeur voor de WMO bij gekregen. Gisteren legde ik een beleidsadviseur van de gemeente rotterdam uit waarom :)
Schaf alle drempels af een rijbewijs plus VOG verklaring moet voldoende zijn, voor de rest is het net als voor 2000 de verantwoordelijkheid van de ondernemers wie zij aannemen en geschikt achten om leerlingen vervoer te verrichten. Door allerhande extra verplichtingen en eisen te stellen is de kwaliteit echt niet beter geworden. Veel mensen die in willen springen zien op tegen de eisen. Ondernemers zijn mans genoeg om hun eigen personeelsbeleid zelf en deskundig uit te voeren,weg met bemoeizucht
Wat we goed moeten onderscheiden is het niveau van de problematiek per leerling. Een gedeelte zou best met een ‘gewone’ taxi, door gescreende gewone taxichauffeurs vervoerd kunnen worden. Alleen voor de wat complexere situaties is busvervoer met speciaal getrainde chauffeurs nodig. Er zijn daarvoor voldoende ‘gewone’ taxichauffeurs beschikbaar. Dit zou het probleem grotendeels kunnen oplossen. Ook zou een getrapte of latere start van klassen een oplossing kunnen zijn.
Dit is nou weer typisch Nederland. Iedereen die er geen verstand van heeft roept en wil het probleem aan de kant van het aanbod oplossen. Het probleem ligt aan de vraagkant en niet bij vervoerders. Alle scholen met leerlingenvervoer delen hun aanvangtijden op. De ene helft begint om half 9 en de andere helft om 10 uur. En dat je dan om 5 uur klaar bent in plaats van half 4? Niet zeuren. Ook leraren niet. Verdienen per jaar 60k+ voor 36 uur p/w en hebben 12 weken vakantie. Probleem opgelost.
Wat ook uit het oog verloren wordt: het leerlingenvervoer is een bevoegdheid van de gemeenten. Dus de Tweede Kamer kan wel een motie aannemen,maar ze gaan er eenvoudigweg niet over.
En uiteraard @CArolien, ben ik het volledig met je eens. Er wordt nog steeds te simpel over het leerlingenvervoer gedacht en het gebeurt zo vaak dat niet alle mogelijkheden die de wet biedt, worden onderzocht. Daarnaast ligt een oorzaak van de huidige problemen ook in het spreidingsbeleid van scholen.