‘Duurzaamheid geen reden voor duurder doelgroepenvervoer’

Cem Laçin houdt zich namens de SP in de Tweede Kamer onder meer bezig met taxidossiers. Onlangs probeerde zijn partij het afschaffen van de BPM-teruggave voor taxi’s tegen te houden. Tevergeefs, maar “wij houden de druk er op.” Dat geldt ook voor de trend van steeds duurdere taxiverzekeringen én voor de verantwoordelijkheden die Uber volgens het SP-Kamerlid zou moeten nemen.

Cem Laçin werkte zes jaar voor vakbond FNV alvorens hij tot Tweede Kamerlid voor de SP werd verkozen. Voor deze partij is hij woordvoerder infrastructuur, verkeer en milieu. Binnen die portefeuille staan taxi-onderwerpen niet zo vaak op de Haagse politieke agenda. Terwijl met name het doelgroepenvervoer best veel mensen betreft en de straattaxi makkelijk in de publiciteit komt.

Laçin noemt taxi dan ook “een beetje een ondergeschoven kindje. Er zijn eigenlijk nooit grote plenaire debatten over de taxibranche. Bij commissiedebatten komt het wel aan bod in combinatie met het openbaar vervoer. Veel Kamerleden hebben op die taxidossiers weinig inbreng. Ik probeer dat zelf wel te doen en de actuele ontwikkelingen geven daar ook voldoende aanleiding voor.” 

Dan valt nu met name te denken aan het afschaffen van de BPM-teruggave voor taxivoertuigen?

“Door die ontwikkeling, en door Europese regelgeving, staat het doelgroepenvervoer behoorlijk onder druk. Al die maatregelen draaien om verduurzaming en daar staan we in beginsel achter. Maar verduurzaming op zichzelf is niet voldoende reden om doelgroepenvervoer duurder te maken, wat sowieso gaat gebeuren, en minder beschikbaar, wat dreigt te gebeuren. Dan worden die kwetsbare doelgroepen wel erg hard geraakt.”

De taxisector heeft zich van meet af aan tegen de maatregel verzet. Het zou forse meerkosten met zich meebrengen en nauwelijks milieu-impact hebben. Is dat verzet terecht?

“Ik denk wel dat er te weinig is geluisterd naar tegenargumenten vanuit de sector. Uitstootvrije taxibusjes zijn er op dit moment nauwelijks. En als ze er wel zijn, dan zijn ze vaak zwaarder dan 3.500 kilo en mogen ze niet door mensen met een B-rijbewijs worden bestuurd. Bovendien zijn de busjes nu nog fors duurder dan taxibusjes die op brandstof rijden. Wie gaat dat verschil betalen? Vervoerders moeten dat wel doorberekenen naar de mensen die er gebruik van maken. Dan raakt zo’n maatregel dus mensen die in veel gevallen afhankelijk zijn van dat vervoer en dat is niet rechtvaardig.”

De SP heeft nog getracht om de maatregel uitgesteld of afgesteld te krijgen.

“Samen met mijn collega Renske Leijten heb ik een amendement ingediend om het plan van tafel te krijgen en een motie om het in elk geval met twee jaar uit te stellen. Beide voorstellen zijn helaas door een meerderheid van de Tweede Kamer weggestemd. Uiteindelijk was er toch vrij weinig draagvlak voor.”

Voor de motie om de komende jaren het aanbod in duurzame taxivoertuigen te monitoren was er wel voldoende steun. Is dat dan goed nieuws?

“In mijn ogen was dat een slappe motie. We gaan dan een jaar lang iets monitoren waarvan we weten dat het verkeerd zal uitpakken. Maar welke consequenties verbinden we daar een jaar later aan? Het is vooral een makkelijke manier om nu niets te hoeven doen. De BPM-teruggave voor taxi’s wordt vanaf 2019 gefaseerd afgeschaft. De eerste gevolgen zullen dus over niet al te lange tijd al merkbaar zijn. Maar wij houden de druk er op. We blijven in gesprek met de sector en de gebruikers, en we zullen meteen aan de bel trekken als mensen of bedrijven door de veranderingen in de problemen dreigen te komen.”

Het doelgroepenvervoer heeft op veel mensen betrekking. De in verhouding veel kleinere straattaximarkt staat echter meer in de schijnwerpers. Zo dreigt het probleem met steeds duurdere taxiverzekeringen alleen maar groter te worden. Wat kan daar aan worden gedaan?

“Taxiverzekeringen dreigen in veel gevallen onbetaalbaar te worden. Dat heb ik samen met mijn collega Mahir Alkaya aan de kaak gesteld, zowel in vragen als een debat. Vanuit het kabinet luidt de reactie dat het normale prijsstijgingen zouden zijn. Maar vanuit de sector krijgen wij heel andere signalen. Ik ben ook van plan om daar binnenkort met taxichauffeurs over in gesprek te gaan, waarna wij hun verhaal kunnen vertalen richting politiek Den Haag. Het lijkt er op dat verzekeraars hun taxiverzekeringen heel duur maken of geen taxiondernemers meer als klant accepteren. Daar zijn wellicht redenen voor, zoals de aanwezigheid van meer Uber-chauffeurs die veel schades rijden, maar veel anderen lijden daar dus onder. Zij moeten hun prijzen verhogen en de taxiklant moet die betalen. Dat lijkt me geen goede ontwikkeling en daar willen we dan ook graag iets aan doen.”

U noemde Uber al even. Dit bedrijf komt geregeld negatief in het nieuws en staat er in de traditionele taxisector niet goed op. Zijn daar oplossingen voor te bedenken?

“Onlangs ging het inderdaad weer over plof-bv’s: bedrijven die op papier alles netjes geregeld hebben, maar via Uber veel ritten binnenhalen en de chauffeurs daarvoor zwart uitbetalen. Gijs van Dijk van de PvdA en ik hebben onlangs een motie ingediend om het kabinet met Uber in gesprek te laten gaan. En die motie is aangenomen. Uber zegt heel snel dat ze alleen een platform zijn en dat de chauffeurs verantwoordelijk zijn voor hoe ze er mee omgaan. Maar als je het platform biedt en ziet dat er van alles misgaat, moet je daar als Uber ook iets aan willen doen. En daar zal het kabinet nu met Uber over gaan praten.”