Er zijn juridische aanknopingspunten om vervoerscontracten vanwege de coronacrisis open te breken. Dat bleek onlangs uit onderzoek en het Aanbestedingsinstituut Mobiliteit is daar blij mee, net als KNV Zorgvervoer en Taxi. 

Door de langdurige gevolgen van de coronacrisis willen vervoerders graag nieuwe afspraken maken met hun opdrachtgevers in het contractvervoer. En daar zijn zeker aanknopingspunten voor, want er is sprake van een crisis die niemand had kunnen voorzien toen de bestaande vervoersafspraken werden gemaakt. Dat bleek onlangs uit een onderzoek van Ventoux in opdracht van het Aanbestedingsinstituut Mobiliteit (AIM).

“Vervoersbedrijven zijn sinds afgelopen maart hard geraakt door de coronacrisis”, zegt AIM-voorzitter Agostino di Giacomo Russo. “Er wordt gewoon veel minder vervoerd en dat gaat ook nog wel even duren. En niemand heeft ooit rekening gehouden met een zo grote gebeurtenis als de coronapandemie. Dat wierp voor ons de vraag op of het met zulke extreme omstandigheden niet redelijk zou zijn als er nieuwe afspraken voor bestaande vervoersopdrachten worden gemaakt. Het rapport van Ventoux laat zien dat daar ook juridische aanknopingspunten voor zijn.”

Heronderhandelingen aangaan

Het onderzoek gaat onder meer in op de (on)mogelijkheden om de bestaande vervoerscontracten na te leven Door de daling van het volume is het vaak niet meer rendabel om voor de afgesproken tarieven te rijden. Verder stelt Ventoux vast dat de coronapandemie inderdaad een onvoorziene omstandigheid is. En dat kan recht geven op aanpassing of zelfs beëindiging van het contract. De bevindingen maken vooral dat vervoerders iets in handen hebben om hun pleidooi voor het aanpassen van contracten te onderbouwen.

Di Giacomo Russo spreekt van “aanknopingspunten om tot heronderhandeling over te gaan. Het rapport geeft taxibedrijven daarvoor sterke argumenten richting opdrachtgevers. Het is nog te vroeg om te zeggen of dit al gebeurt, daar hebben we nog geen signalen van ontvangen. We gaan goed in de gaten houden of bedrijven met dit onderzoek in handen gaan heronderhandelen over hun contracten en wat dat dan oplevert.”

Voortbestaan

Volgens de AIM-voorzitter is het rapport goed nieuws voor de hele sector, mits het inderdaad voor aangepaste contracten helpt zorgen. “Voor taxibedrijven ontstaat er dan meer continuïteit, iets wat met veel vervoerscontracten en de magere marges in normale tijden al lastig genoeg is. En als taxibedrijven voortbestaan, zorgt dat ook voor meer baanzekerheid voor de medewerkers. Het vervoerssysteem voor kwetsbare doelgroepen blijft bovendien in stand, en dat is ook in het belang van de opdrachtgevers. Als er nu allemaal taxibedrijven omvallen, wordt het heel lastig om het systeem straks weer terug op te bouwen.”

KNV: goed om het zeker te weten

Di Giacomo Russo geeft aan dat het AIM tevreden is met de bevindingen in het rapport. Hubert Andela van KNV Zorgvervoer en Taxi denkt er ook zo over. “Als KNV zijn we blij met de uitkomsten van het onderzoek dat het AIM liet uitvoeren. Gevoelsmatig verwacht je wel dat zoiets als een wereldwijde virusziekte een gegronde reden kan zijn voor het aanpassen van contractprijzen, maar het is goed om nu zeker te weten.”

Het rapport kan dan ook goed van pas komen, denkt Andela. “De gevolgen van een hogere kostprijs van het zorgvervoer omdat door de coronacrisis de vraag verminderde, kunnen onmogelijk door vervoerders worden opgevangen. Daarvoor zijn de marges op het vervoer en de financiële reserves bij de bedrijven veel te klein. Zelfs als in contracten een bepaalde marge in het vervoersvolume is afgesproken, dan is die clausule niet van toepassing, zo concluderen we uit het rapport. De pandemie kon immers onmogelijk worden ingeschat als oorzaak van een fluctuatie in het vervoervolume.”